Podatek i składki ZUS od przychodów z umów cywilnoprawnych - Dodatek do Gazety Podatkowej nr 39 (663) z dnia 17.05.2010

Składki ZUS od zlecenia

Dla osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia obowiązkowe są z tego tytułu ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne. Ubezpieczenie chorobowe dla tej grupy osób jest dobrowolne i następuje na wniosek zleceniobiorcy. Przy czym dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu mogą podlegać wyłącznie ci zleceniobiorcy, którzy ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają obowiązkowo.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu zleceniobiorca podlega od dnia oznaczonego w umowie zlecenia jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku, lecz nie wcześniej niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony w ZUS. Objęcie tym ubezpieczeniem może również nastąpić od dnia wskazanego we wniosku (a nie od dnia zgłoszenia wniosku w ZUS). Ma to miejsce wówczas, gdy zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku tych ubezpieczeń.

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zleceniobiorcy ustaje:

• od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tego ubezpieczenia, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony,
   
• od dnia ustania tytułu podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom.

Wykonywanie umowy zlecenia nie powoduje obowiązku ubezpieczeń społecznych w stosunku do uczniów gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół podstawowych lub studentów - do ukończenia przez nich 26 lat (art. 6 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Osoby te z racji wykonywanej umowy zlecenia nie podlegają też ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla zleceniobiorców stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o pdof, osiągany z tytułu zatrudnienia w ramach umowy zlecenia. Tak jest w przypadku, gdy w umowie zlecenia odpłatność za jej wykonanie określono kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie (art. 18 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Jeśli natomiast odpłatność za wykonanie zlecenia została określona w umowie w inny sposób, to wówczas podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia w każdym miesiącu stanowi zadeklarowana kwota. Nie może ona być jednak niższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia (w 2010 r. - 1.317 zł).

Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla zleceniobiorców stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Z tą różnicą, że:

• podstawę wymiaru składki zdrowotnej pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez zleceniobiorcę i potrąconych z jego środków przez zleceniodawcę,
   
• nie stosuje się tutaj rocznego jej ograniczenia.

Oprócz składek na wymienione ubezpieczenia zleceniodawca nalicza dodatkowo za zleceniobiorcę:

• składkę na FP (w wysokości 2,45% podstawy wymiaru) - jeżeli oskładkowany przychód zleceniobiorcy w ciągu miesiąca wynosi co najmniej minimalne wynagrodzenie oraz
   
• składkę na FGŚP (w wysokości 0,10% podstawy wymiaru),

zakładając, że zleceniodawca jest zobowiązany do naliczania składek na te Fundusze.