Wyliczenie składki zdrowotnej pracownika młodocianego

Zatrudniliśmy po raz pierwszy młodocianego (1 klasa), z wynagrodzeniem w kwocie 643,07 zł. Korzysta on z tzw. ulgi dla młodych, ale mimo to złożył PIT-2. Jak powinniśmy naliczać mu składkę zdrowotną?

Zasadniczo pracodawca przekazuje do ZUS składkę zdrowotną za pracownika w wysokości 9% podstawy wymiaru. Jeśli jednak przychody pracownika, stanowiące podstawę jej wymiaru, są stosunkowo niskie i wyliczona składka zdrowotna jest wyższa niż zaliczka na pdof, wówczas pracodawca przekazuje tę składkę w wysokości obniżonej do kwoty zaliczki na pdof wyliczonej dla danego zatrudnionego. Składka zdrowotna nie powinna być jednak pomniejszana do kwoty faktycznej zaliczki za dany miesiąc, tylko do kwoty odpowiadającej kwocie zaliczki na podatek dochodowy, obliczanej na zasadach obowiązujących na dzień 31 grudnia 2021 r. Oznacza to, że zaliczka na pdof dla celów ewentualnego obniżenia składki zdrowotnej do wysokości zaliczki na pdof powinna być obliczana m.in. z zastosowaniem miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek w wysokości obowiązującej do 31 grudnia 2021 r., tj. 43,76 zł (o ile pracownik - tak jak w omawianym przypadku - złożył pracodawcy PIT-2), czy kosztów uzyskania przychodów w wysokości 250 zł (lub podwyższonych w kwocie 300 zł).

Tę samą zasadę należy również stosować w celu obliczenia hipotetycznej zaliczki m.in. u osób, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.), tj. korzystających - tak jak osoba, o której mowa w pytaniu - z tzw. ulgi dla młodych. Reguluje to art. 83 ust. 2a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej (...). Z ust. 2b tego przepisu wynika jednocześnie, że kwotę zaliczki na pdof, do której powinno nastąpić obniżenie wysokości składki zdrowotnej, również stanowi zaliczka obliczona zgodnie z przepisami ustawy o pdof, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r. Obliczając więc należności składkowe dla osób korzystających z podatkowej ulgi dla młodych, pracodawca musi obliczyć - według zasad obowiązujących na dzień 31 grudnia 2021 r. - zaliczkę na pdof (według stawki 17% lub 32%) - przykład. Należy jednak pamiętać, że oblicza ją tylko w celu sprawdzenia, czy wyliczona składka zdrowotna podlega obniżeniu do wysokości hipotetycznej zaliczki na podatek dochodowy czy nie.

Przykład

Zakład pracy zawarł od 1 września 2024 r. umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego z uczniem pierwszego roku nauki. Pracownik w zakresie podatku dochodowego korzysta wyłącznie ze zwolnienia z pdof, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof. Pracownik młodociany nie zrezygnował ze stosowania kosztów uzyskania przychodów (podstawowych) oraz złożył PIT-2 (tj. upoważnił zakład pracy do stosowania kwoty zmniejszającej podatek). Z umowy o pracę otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w minimalnej kwocie (od września do listopada br. - 643,07 zł) w terminie do 10. dnia następnego miesiąca.

Od wrześniowej wypłaty dokonanej w październiku 2024 r. pracodawca dokona następujących obliczeń składkowo-podatkowych:

-	podstawa wymiaru składek społecznych:		643,07 zł
-	łączna kwota składek społecznych finansowana ze środków pracownika (13,71%):		88,17 zł
-	podstawa wymiaru składki zdrowotnej:		554,90 zł
-	składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%):		49,94 zł
-	hipotetyczna zaliczka na pdof według przepisów o pdof obowiązujących na dzień 31 grudnia 2021 r.:
	•	koszty uzyskania przychodu:	250,00 zł
	•	podstawa obliczenia zaliczki:	305,00 zł
	•	zaliczka na pdof (17%):	8,09 zł
-	składka zdrowotna obniżona do wysokości hipotetycznej zaliczki na pdof:		8,09 zł
-	do wypłaty (643,07 zł - 88,17 zł - 8,09 zł)		546,81 zł.