Składka na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy i osoby z nim współpracującej w 2016 r.

Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy zdrowotnej).

Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla ww. osób stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa GUS. Składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku (art. 81 ust. 2 ustawy zdrowotnej).

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w IV kwartale 2015 r. wyniosło 4.280,80 zł, a zatem 75% z tej kwoty to 3.210,60 zł.

Ważne: W 2016 r. najniższa podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących wynosi 3.210,60 zł, a składka 288,95 zł (3.210,60 zł x 9%), z tego odliczeniu od podatku podlega składka zdrowotna w wysokości 248,82 zł (3.210,60 zł x 7,75%).

W przypadku gdy osoba prowadząca działalność pozarolniczą uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności (wskazanych poniżej), opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne odrębnie od każdego rodzaju działalności. Przy czym, gdy uzyskuje przychody z więcej niż jednej spółki w ramach tego samego rodzaju działalności, składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca odrębnie od każdej prowadzonej spółki (art. 82 ust. 3 i 4 ustawy zdrowotnej).

Zgodnie z art. 82 ust. 5 ustawy zdrowotnej, rodzajami działalności są:

działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki cywilnej,
działalność gospodarcza prowadzona w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki jawnej,
działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki komandytowej,
działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki partnerskiej,
wykonywanie działalności twórczej lub artystycznej jako twórca lub artysta,
wykonywanie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
wykonywanie wolnego zawodu, z którego przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,
inna niż określona wyżej pozarolnicza działalność gospodarcza prowadzona na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Ważne: Przedsiębiorca opłaca składkę zdrowotną od każdego z wymienionych wyżej rodzajów działalności oraz od każdej spółki, także gdy są to spółki tego samego rodzaju.

Przykład

Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą w formie dwóch spółek jawnych. Z każdej spółki opłaca składkę zdrowotną.

Za styczeń 2016 r. podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 6.421,20 zł (tj. 2 x 3.210,60 zł).

Przykład

Przedsiębiorca prowadzi indywidualnie działalność na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, a ponadto jest wspólnikiem spółki cywilnej. Za styczeń 2016 r. podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 6.421,20 zł.

ZUS
Jak wskazał ZUS w poradniku pt. "Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz ustalania podstawy wymiaru składek osób prowadzących pozarolniczą działalność...": "(...) Odrębną podstawę do opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi wykonywanie wolnego zawodu w ramach prowadzonej działalności oraz prowadzenie innej działalności niż np. wolny zawód na podstawie odrębnych przepisów. Oznacza to, że osoba posiadająca jeden wpis do ewidencji, z którego wynika, że jednocześnie wykonuje ona wolny zawód i prowadzi działalność gospodarczą w innym zakresie jest obowiązana do zapłacenia dwóch składek na ubezpieczenie. (...) Osoba prowadząca pozarolniczą działalność w formie niepublicznej szkoły, placówki lub ich zespołu, publicznej szkoły, innej formy wychowania przedszkolnego, placówki lub ich zespołu, na podstawie przepisów o systemie oświaty i jednocześnie prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG, ma obowiązek opłacania jednej składki zdrowotnej. (...)".

Przykład

Lekarz wykonuje zawód w ramach indywidualnej praktyki lekarskiej i równocześnie w ramach grupowych praktyk lekarskich w formie spółki partnerskiej. Jest więc zobowiązany do opłacania składki zdrowotnej w podwójnej wysokości. Za styczeń 2016 r. podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 6.421,20 zł (2 x 3.210,60 zł).

Zwracamy uwagę! Składka zdrowotna jest miesięczna i niepodzielna (art. 79 ust. 2 ustawy zdrowotnej). To oznacza, że w razie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu przez część miesiąca, bądź niezdolności do pracy, za którą przedsiębiorca nabył prawo do zasiłku, składka na ubezpieczenie zdrowotne należna jest w pełnej wysokości.

Przykład

Przedsiębiorca podlega ubezpieczeniom społecznym, w tym chorobowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składki na przedmiotowe ubezpieczenia opłaca od najniższych podstaw.

W styczniu br. przez 20 dni chorował i za ten okres nabył prawo do zasiłku chorobowego.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż odpowiednio:

863,32 zł (2.433 zł : 31 dni x 11 dni), jeżeli składki opłaca na zasadach ogólnych,
196,94 zł (555 zł : 31 dni x 11 dni), jeśli składki opłaca na preferencyjnych warunkach.

Natomiast składkę na ubezpieczenie zdrowotne powinien opłacić od podstawy w wysokości nie niższej niż 3.210,60 zł.