Jak tworzyć regulaminy zakładowe? - Dodatek do Gazety Podatkowej nr 37 (974) z dnia 9.05.2013

Zawieszenie regulaminu wynagradzania

Ostatnio nasza firma ma kłopoty finansowe. Chcielibyśmy zwolnić się jako pracodawca na pewien czas z wypłaty dodatkowych świadczeń, takich jak premie regulaminowe, dodatki stażowe i dla brygadzistów. Słyszeliśmy, że można je zawiesić. Jakie są warunki takiego zawieszenia i czy musielibyśmy dodatkowo wypowiadać pracownikom warunki płacowe?

Na podstawie art. 9¹ K.p. możliwe jest zawieszenie w całości lub w części przepisów prawa pracy określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy, w tym regulaminów wynagradzania. Przy czym układy zbiorowe pracy mają w tym zakresie odrębną regulację - art. 241²⁷ K.p., na podstawie której można zawiesić określone postanowienia układowe. Przepis ten jest samodzielną i wyłączną podstawą prawną zawieszenia układu. Należy podkreślić, że zawieszenie nie dotyczy przepisów rangi ustawowej ani aktów wykonawczych.

Podmiotami upoważnionymi do zawarcia porozumienia w sprawie zawieszenia określonych postanowień regulaminu są pracodawca i reprezentująca pracowników zakładowa organizacja związkowa. W sytuacji gdy pracodawca nie jest objęty działaniem takiej organizacji, porozumienie zawierają pracodawca i przedstawicielstwo pracowników wyłonione w trybie przyjętym u tego pracodawcy.

Zawieszenie obowiązywania regulaminu wynagradzania jest dopuszczalne, jeżeli:

• uzasadnia to sytuacja finansowa (w domyśle niekorzystna) pracodawcy,
   
• zawarte zostało porozumienie z reprezentującą pracowników organizacją związkową, a przy jej braku - z przedstawicielstwem pracowników wybranym w trybie przyjętym u tego pracodawcy,
   
• okres zawieszenia nie przekracza 3 lat.

Zawarte porozumienie należy przekazać właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy, przy czym obowiązek przekazania porozumienia inspekcji pracy ma charakter informacyjny.

Na podstawie art. 9¹ K.p. można na trzy lata wprowadzić w firmie mniej korzystne warunki zatrudniania od przewidzianych w regulaminie wynagradzania, bez konieczności stosowania wypowiedzeń zmieniających w stosunku do każdego pracownika. Porozumienie o zawieszeniu regulaminu wynagradzania nie może jednak zmienić uprawnień pracowników poniżej poziomu wynikającego z regulacji ustawowych (np. ustalić wysokość dodatku za nadgodziny mniej korzystnie niż to wynika z Kodeksu pracy). Zawieszeniu podlegają więc tylko te uprawnienia, które nie są w ogóle normowane przez przepisy rangi powszechnej (ustawy i rozporządzenia) lub też są ustalone w prawie zakładowym w sposób korzystniejszy niż przewiduje ustawa - zawieszeniu może wówczas podlegać tylko "nadwyżka" uprawnienia.