Wystawianie zaświadczenia lekarskiego N-9 dla celów wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego

Za kilka tygodni pracownikowi wyczerpie się okres zasiłkowy. Lekarz leczący sugeruje złożenie wniosku o świadczenie rehabilitacyjne. Czy pracownik poniesie opłatę za wystawienie niezbędnego w tym celu zaświadczenia o stanie zdrowia na druku N-9?

Zaświadczenia lekarskie wydawane w celu ustalenia uprawnień do świadczeń z ubezpieczenia społecznego są wolne od opłat.

Przed otrzymaniem upoważnienia ZUS do wystawiania zaświadczeń lekarskich, lekarz składa pisemne oświadczenie, że zobowiązuje się do przestrzegania zasad orzekania o czasowej niezdolności do pracy i wykonywania obowiązków wynikających z przepisów ustawy zasiłkowej (art. 54 ust. 1 ustawy zasiłkowej).

Lekarz prowadzący leczenie jest zobowiązany do przeprowadzenia badania i dokonania oceny, czy stan zdrowia pracownika uzasadnia zgłoszenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Powinien tego dokonać nie później niż na 60 dni przez zakończeniem okresu zasiłkowego. Tak stanowi § 6 ust. 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia lekarskiego wydanego w wyniku kontroli lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Stosownie do wyników oceny, o której mowa, lekarz wystawia zaświadczenie o stanie zdrowia dla celów świadczeń z ubezpieczenia społecznego, informując ubezpieczonego o potrzebie niezwłocznego zgłoszenia wniosku o ustalenie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego lub renty z tytułu niezdolności do pracy (§ 6 ust. 5 rozporządzenia). Do wystawienia tego zaświadczenia stosuje się druk N-9. Lekarz nie musi obowiązkowo korzystać z tego formularza, jednak wydane przez niego zaświadczenie o stanie zdrowia powinno zawierać wszystkie informacje potrzebne do ustalenia uprawnień pracownika do świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Przepisy ustawy zasiłkowej, jak też powołanego wyżej rozporządzenia, nie przewidują żadnych opłat za wystawienie zaświadczenia na formularzu N-9.

Z art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy zdrowotnej wynika, że świadczeniobiorcy nie przysługują m.in. orzeczenia i zaświadczenia lekarskie wydawane na jego życzenie, jeżeli nie są one związane z dalszym leczeniem, rehabilitacją lub niezdolnością do pracy. Koszty wydania dokumentów, związanych z orzekaniem o niezdolności do pracy dla celów ustalenia uprawnień w ramach ubezpieczeń społecznych, są finansowane przez podmiot, na którego zlecenie zostają wydane (art. 16 ust. 4 ustawy zdrowotnej).

Zaświadczenie N-9 dla celów przyznania świadczenia rehabilitacyjnego nie jest wydawane na życzenie świadczeniobiorcy (ani na zlecenie innego podmiotu), bowiem wynika z obowiązków oceny stanu zdrowia przez lekarza orzekającego o czasowej niezdolności do pracy oraz jest związane z dalszym leczeniem i rehabilitacją. Dlatego uważamy, że jego wystawienie mieści się w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, do których prawo ma osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu.