Na czym polega waloryzacja podstawy przyjętej do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego?

Pracownik otrzymywał niską pensję, stąd niski zasiłek chorobowy, a później świadczenie rehabilitacyjne, przyznane od 15 stycznia 2025 r., które zostało wyrównane do kwoty 120,79 zł (tj. 4.026,29 zł : 30 = 134,21 zł; 134,21 zł × 90% = 120,79 zł) za każdy dzień świadczenia. Na czym polega waloryzacja? Czy jeśli jej wskaźnik jest powyżej 100%, to podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego ulega ustawowemu zwiększeniu o to co powyżej 100%? (pytanie nr 1523298)

W przedstawionym w pytaniu przypadku rozpatrywane powinny być dwie kwestie dotyczące podstawy wymiaru zasiłku przyjętej do obliczenia wysokości świadczenia rehabilitacyjnego, tj. jej waloryzacji, a następnie gwarantowanej wysokości.

Dla celów obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do naliczenia tego świadczenia podlega waloryzacji według zasad określonych w art. 19 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2025 r. poz. 501), zwanej ustawą zasiłkową, gdy jej wskaźnik przekracza 100%. Sama waloryzacja natomiast polega na pomnożeniu podstawy wymiaru ostatnio wypłacanego zasiłku chorobowego przez wskaźnik waloryzacji, co w efekcie oznacza jej wzrost o % nadwyżki ponad 100%.

Ponieważ wspomniany wskaźnik waloryzacji w I kwartale 2025 r. wyniósł 100,2%, to podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego powinna ulec zwiększeniu o 0,2%. Przy czym waloryzacji podlega faktyczna podstawa wymiaru zasiłku chorobowego, nawet jeśli była podnoszona do gwarantowanej wysokości, określonej w art. 45 ustawy zasiłkowej. Podkreśla to organ rentowy w swoim komentarzu do tej ustawy zasiłkowej, udostępnionym na stronie internetowej www.zus.pl, dodając, iż również ta zwaloryzowana podstawa wymiaru zasiłku nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia pracowników pomniejszonego o 13,71% (patrz ramka i przykład).

Tryb postępowania przy podnoszeniu podstawy wymiaru zasiłku do gwarantowanej jej wysokości

Ustalając wysokość należnych pracownikom świadczeń chorobowych, należy:

1)	obliczyć faktyczną podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, w oparciu o wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 lub - przy krótszym okresie zatrudnienia - pełnych miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy,
2)	porównać tę faktyczną podstawę wymiaru zasiłku do obowiązującej w danym okresie, za który pracownikowi przysługuje wynagrodzenie chorobowe i/lub zasiłek chorobowy, najniższej podstawy wymiaru zasiłku i - w razie konieczności - podnieść ją do tej gwarantowanej wysokości,
3)	ustalić stawkę dzienną świadczenia w oparciu o gwarantowaną podstawę wymiaru zasiłku,
4)	po przyznaniu pracownikowi świadczenia rehabilitacyjnego, gdy wskaźnik waloryzacji obowiązujący w kwartale, na który przypada pierwszy dzień tego świadczenia przekracza 100%, zwaloryzować tym wskaźnikiem faktyczną podstawę wymiaru zasiłku,
5)	porównać tę zwaloryzowaną faktyczną podstawę wymiaru zasiłku do obowiązującej w danym okresie, za który pracownikowi przysługuje świadczenie rehabilitacyjne, najniższej podstawy wymiaru zasiłku i - w razie konieczności - podnieść ją do tej gwarantowanej wysokości,
6)	obliczyć stawkę dzienną świadczenia rehabilitacyjnego w oparciu o gwarantowaną podstawę wymiaru świadczenia.

Przykład

Pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy od 1 stycznia 2024 r. z pensją w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, jest niezdolny od pracy od 17 lipca 2024 r. Po wykorzystaniu okresu zasiłkowego ZUS przyznał mu świadczenie rehabilitacyjne na okres 6 miesięcy, począwszy od 15 stycznia 2025 r.

Faktyczna podstawa wymiaru wynagrodzenia/zasiłku chorobowego ustalona w oparciu o wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres od stycznia do czerwca 2024 r. wyniosła 3.660,42 zł, zgodnie z wyliczeniem:

-	(4.242 zł - 581,58 zł¹⁾) × 6 = 21.962,52 zł - łączne wynagrodzenie za uwzględniany okres,
-	21.962,52 zł : 6 = 3.660,42 zł - podstawa wymiaru świadczenia.

Ponieważ podstawa wymiaru zasiłku dla pełnoetatowego pracownika nie może być niższa od kwoty wynoszącej odpowiednio: w II półroczu 2024 r. - 3.710,47 zł, a w 2025 r. - 4.026,29 zł, faktyczną podstawę wymiaru świadczenia należało podnieść do tych wartości właściwych dla danego okres, za jaki świadczenia chorobowe przysługiwały. W efekcie stawka dzienna należnego wynagrodzenia/zasiłku chorobowego wyniosła odpowiednio za okres:

-	od 17 lipca do 31 grudnia 2024 r. - 98,94 zł, zgodnie z wyliczeniem: 3.710,47 zł : 30 = 123,68 zł; 123,68 zł × 80%²⁾ = 98,94 zł,
-	od 1 do 14 stycznia 2025 r. - 107,37 zł, co wynika z wyliczenia: 4.026,29 zł : 30 = 134,21 zł; 134,21 zł × 80%²⁾ = 107,37 zł.

Pierwszy dzień świadczenia rehabilitacyjnego przyznanego na okres od 15 stycznia do 13 lipca 2025 r. przypada w I kwartale 2025 r., a tym samym faktyczna podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia została zwaloryzowana obowiązującym w tym kwartale wskaźnikiem, wynoszącym 100,2% i ostatecznie wyniosła 3.667,74 zł, zgodnie z wyliczeniem: 3.660,42 zł × 100,2% = 3.667,74 zł.

Ta zwaloryzowana podstawa wymiaru zasiłku chorobowego nadal jest niższa od obowiązującej w 2025 r. gwarantowanej jej wysokości (3.667,74 zł < 4.026,29 zł), dlatego dla celów obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego została podniesiona do kwoty 4.026,29 zł. Stawka dzienna świadczenia rehabilitacyjnego wynosi zatem odpowiednio za okres:

-	od 15 stycznia do 14 kwietnia 2025 r. - 120,79 zł, co wynika z wyliczenia: 4.026,29 zł : 30 = 134,21 zł; 134,21 zł × 90%³⁾ = 120,79 zł,
-	od 15 kwietnia do 13 lipca 2025 r. - 100,66 zł, zgodnie z wyliczeniem: 4.026,29 zł : 30 = 134,21 zł; 134,21 zł × 75%⁴⁾ = 100,66 zł.

¹⁾	Składki na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków pracownika.
²⁾	Wysokość wynagrodzenia/zasiłku chorobowego należnego pracownikowi.
³⁾	Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego za okres pierwszych trzech miesięcy.
⁴⁾	Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego za pozostały okres.