Odprawa pośmiertna dla dziecka pracownika

Zmarła nasza pracownica zatrudniona od kilkunastu lat, której wynagrodzenie było zajęte przez komornika. Jej córka, osoba pracująca (ur. 1990 r.) i jedyny spadkobierca (akt notarialny), odrzuciła spadek, a tym samym wszelkie należności i zobowiązania po zmarłej matce. Pozostała jeszcze do wypłaty odprawa pośmiertna. Czy ta odprawa należy się córce?

Córka nie otrzyma odprawy pośmiertnej, gdyż nie spełnia warunków wymaganych do uzyskania renty rodzinnej.

Osobami uprawnionymi do odprawy pośmiertnej po zmarłej pracownicy jest małżonek i inni członkowie rodziny, o ile spełniają warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów ustawy emerytalnej (art. 93 § 4 pkt 2 K.p.). To zaś oznacza, iż prawo do odprawy pośmiertnej jest uprawnieniem osobistym, przysługującym rodzinie zmarłego pracownika. W konsekwencji nie można do niej stosować art. 63¹ § 2 K.p., który określa zasady postępowania z prawami majątkowymi pozostałymi ze stosunku pracy po zmarłym pracowniku (np. wynagrodzenie za pracę, ekwiwalent za niewykorzystany urlop).

Ważne: Odprawa pośmiertna nie należy do praw majątkowych pozostałych ze stosunku pracy; przysługuje wyłącznie uprawnionym członkom rodziny zmarłego pracownika; nie może również wchodzić w skład masy spadkowej (por. postanowienie SN z 13 grudnia 2004 r., sygn. akt II PK 243/04).

Odrzucenie spadku nie ma więc żadnego znaczenia, gdyż odprawa pośmiertna - jako uprawnienie, które z chwilą śmierci pracownika przysługuje uprawnionym członkom jego rodziny i to niezależnie od tego, czy są oni spadkobiercami - nie wchodzi do spadku po danej osobie (art. 922 § 2 K.c.).

Przepisy ustawy emerytalnej i Kodeksu
pracy dostępne są w serwisie
www.przepisy.gofin.pl.

Zwracamy uwagę! Odprawa przysługuje małżonkowi, który nie musi spełnić żadnych dodatkowych warunków, poza pozostawaniem w związku małżeńskim z pracownikiem w chwili jego śmierci. Spośród pozostałych członków rodziny zmarłego pracownika otrzymają ją tylko ci, którzy są uprawnieni do uzyskania renty rodzinnej (art. 93 § 4 K.p.). Wymagania te określa ustawa emerytalna. W odniesieniu do dzieci zmarłego art. 68 tej ustawy przyznaje im prawo do renty rodzinnej:

do ukończenia 16. roku życia,
do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, jednak nie dłużej niż do osiągnięcia 25 lat życia (jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów), albo
bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy do 16. roku życia lub w okresie pobierania nauki w szkole - nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat.

Powyższych warunków nie spełnia córka zmarłej pracownicy.

Wobec braku osób uprawnionych do otrzymania odprawy pośmiertnej, pracodawca nie może wypłacić tego świadczenia żadnej innej osobie, choćby nawet legitymowała się prawomocnym stwierdzeniem nabycia spadku po zmarłym pracowniku.