Przeliczenie podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego przysługującego bezpośrednio po zasiłku chorobowym

Pracodawca wypłaca pracownikom dodatek za staż pracy. Jego wysokość stanowi odpowiedni procent płacy zasadniczej. Zgodnie z regulaminem wynagradzania, pracownicy zachowują do niego prawo za okresy nieobecności w pracy spowodowane chorobą lub opieką, z kolei ulega on proporcjonalnemu zmniejszeniu za czas absencji w pracy związanych z urlopem macierzyńskim/rodzicielskim/ /ojcowskim. W jaki sposób ustalić podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego, jeśli bezpośrednio przed porodem pracownica przez kilka miesięcy przebywała na zwolnieniu lekarskim, a prawo do dodatku nabyła po raz pierwszy w ostatnim miesiącu przed chorobą?

Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego, do którego prawo powstało bezpośrednio po zasiłku chorobowym podlega przeliczeniu poprzez uwzględnienie w niej dodatku stażowego.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i zasiłku macierzyńskiego uwzględnia się przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeśli jest on zatrudniony krócej, to do podstawy wymiaru przyjmuje się wynagrodzenie za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia. Tak wynika z art. 36 ust. 1 i 2 w zw. z art. 47 ustawy zasiłkowej. Do tej podstawy wlicza się składniki wynagrodzenia, do których pracownik nie zachowuje prawa w okresie pobierania danego rodzaju zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli nie są one wypłacane za okres jego pobierania (art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej).

W sytuacji gdy pracownik pobiera świadczenia chorobowe (tj. wynagrodzenie chorobowe i zasiłki z ubezpieczeń społecznych) nieprzerwanie lub z przerwą nieprzekraczającą miesiąca kalendarzowego, to podstawa wymiaru kolejno pobieranego nie ulega zmianie (art. 43 ustawy zasiłkowej).

Ważne: Podstawę wymiaru zasiłku, zarówno tego samego, jak i innego rodzaju, ustala się na nowo, jeśli prawo do niego powstało po upływie co najmniej jednego miesiąca kalendarzowego od zakończenia poprzedniego okresu jego pobierania.

Na temat ustalania podstawy wymiaru zasiłku w razie zmiany etatu pisaliśmy w UiPP nr 22/2022 , str.15

Ponadto podstawa wymiaru np. zasiłku macierzyńskiego przysługującego bezpośrednio po zasiłku chorobowym byłaby ustalana ponownie także wówczas, gdyby nastąpiła zmiana wymiaru czasu pracy, co jednak nie ma miejsca w sytuacji przedstawionej w pytaniu, dlatego ten wątek pomijamy.

Jeśli pracownik na mocy przepisów płacowych zachowuje prawo do dodatku za staż pracy tylko za okres pobierania świadczeń z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą oraz opieką, to wypłacony dodatek:

nie podlega wliczeniu do podstawy wymiaru wynagrodzenia i zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego oraz zasiłku opiekuńczego,
należy przyjmować do podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego.

Pracownica z pytania bezpośrednio przed nabyciem prawa do zasiłku macierzyńskiego pobierała zasiłek chorobowy, w podstawie którego nie był uwzględniony dodatek stażowy. Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego stanowi zatem wynagrodzenie wypłacone za ten sam okres, co przyjęty do obliczenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, z uwzględnieniem jednak kwoty dodatku stażowego wypłaconego za miesiąc poprzedzający powstanie niezdolności do pracy z powodu choroby. Jest to tzw. przeliczenie podstawy wymiaru.

Przykład

Pracownica w umowie o pracę ma określone wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości 6.400 zł. W maju 2022 r. nabyła prawo do dodatku za staż pracy w wysokości 320 zł (5% z kwoty 6.400 zł), do którego zachowuje prawo za okres pobierania wynagrodzenia chorobowego, zasiłków chorobowego i opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego. W okresie od 1 czerwca do 8 listopada 2022 r. (161 dni) była niezdolna do pracy z powodu choroby. Podstawę wymiaru wynagrodzenia i zasiłku chorobowego stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres od czerwca 2021 r. do maja 2022 r. (bez uwzględniania dodatku za staż pracy), tj. kwota 5.522,56 zł, zgodnie z wyliczeniem: [(6.400 zł - 877,44 zł) x 12 m-cy] : 12 m-cy = 5.522,56 zł.

Pracownica urodziła dziecko 9 listopada 2022 r. i od tego dnia nabyła prawo do zasiłku macierzyńskiego. Podstawę jego wymiaru stanowi wcześniej obliczona podstawa wymiaru zasiłku chorobowego po przeliczeniu, tj. kwota 5.545,57 zł, zgodnie z wyliczeniem: (6.400 zł - 877,44 zł) x 11 m-cy = 60.748,16 zł; [(6.400 zł + 320 zł) - 921,31 zł] x 1 m-c = 5.798,69 zł; (60.748,16 zł + 5.798,69 zł) : 12 m-cy = 5.545,57 zł.