Długi urlop bezpłatny a zasiłek chorobowy

Pracownik (obywatel Ukrainy) został zatrudniony od 15 czerwca 2023 r. Za czerwiec 2023 r. otrzymał wynagrodzenie. Następnie w lipcu, sierpniu, wrześniu i październiku 2023 r. przebywał na urlopie bezpłatnym (załatwiał jeszcze swoje sprawy w ojczystym kraju). Od listopada 2023 r. pracuje. Teraz zachorował. Prawdopodobnie będzie zmuszony korzystać z leczenia szpitalnego. Czy będzie przysługiwał mu zasiłek chorobowy? (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 1466088)

Za pierwsze w danym roku kalendarzowym dni niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia chorobowego. Świadczenie to przysługuje na zasadach określonych w przepisach Kodeksu pracy, przy czym:

jest obliczane według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłacane za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy,
nie przysługuje w przypadkach, w których pracownik nie ma prawa do zasiłku chorobowego.

Wynagrodzenie chorobowe przysługuje łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia - łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego i dotyczy niezdolności pracownika do pracy przypadającej po roku kalendarzowym, w którym ukończył on 50 lat. Określając natomiast przesłanki dotyczące zasad ustalania prawa do zasiłku chorobowego, ustawodawca wskazał, że:

przysługuje on ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, legitymującemu się odpowiednim okresem wyczekiwania (art. 4 oraz art. 6 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz. U. z 2022 r. poz. 1732 ze zm. - zwanej ustawą zasiłkową),
nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy przypadającej m.in. w czasie urlopu bezpłatnego (art. 12 ust. 2 pkt 1 ustawy zasiłkowej).

Okres wyczekiwania, gdy świadczenia chorobowe (wynagrodzenie i zasiłek chorobowy) nie przysługują od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, w przypadku pracownika wynosi 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Pracownik, o którym mowa w pytaniu, stał się niezdolny do pracy po zakończonym urlopie bezpłatnym, a więc w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, ponadto posiada okres wyczekiwania. Jeśli zatem w 2023 r. nie wykorzystał jeszcze należnego mu wynagrodzenia chorobowego, to takie właśnie świadczenie będzie mu przysługiwało w odpowiednim dla jego wieku limicie dni. Jeżeli wykorzystał już prawo do wynagrodzenia chorobowego, to będzie mu należny zasiłek chorobowy.

Świadczenie chorobowe może przysługiwać pracownikowi nawet, gdy stanie się on niezdolny do pracy w czasie trwającego urlopu bezpłatnego. Jest ono wówczas należne od pierwszego dnia po zakończeniu takiego urlopu, co potwierdza ZUS w komentarzu do ustawy zasiłkowej, dostępnym na stronie www.zus.pl (patrz ramka). Warto pamiętać, że okresów niezdolności do pracy przypadającej m.in. w czasie urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu zasiłkowego (art. 12 ust. 3 ustawy zasiłkowej).

Prawo do zasiłku chorobowego, gdy niezdolność do pracy powstanie w czasie urlopu bezpłatnego

W przypadku gdy niezdolność do pracy powstanie w czasie przerwy w ubezpieczeniu chorobowym z powodu urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego, odbywania czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego albo pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłek chorobowy nie przysługuje za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy przypadającej w czasie tej przerwy. Jeżeli jednak nieprzerwany okres niezdolności do pracy przypada również po zakończeniu przerwy w ubezpieczeniu chorobowym, prawo do zasiłku chorobowego przysługuje za okres po tej przerwie.