Zasiłek macierzyński dla ojca po rezygnacji z jego części przez matkę dziecka

Zaraz po urodzeniu dziecka wystąpiłam do swojego pracodawcy o pełny wymiar wszystkich należnych mi z tego tytułu urlopów (macierzyńskich i rodzicielskiego). Dlatego też otrzymuję zasiłek macierzyński w wysokości 80% podstawy jego wymiaru. Postanowiliśmy jednak z mężem, który prowadzi własną działalność pozarolniczą, że po dodatkowym urlopie macierzyńskim ja wrócę do pracy, a on wykorzysta pełny urlop rodzicielski. Czy jest taka możliwość?

Z treści pytania wynika, że Czytelniczka wystąpiła z wnioskiem o pełne wymiary dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego, w trybie określonym w art. 179¹ Kodeksu pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.), a więc nie później niż w 14. dniu po porodzie. Dało jej to nie tylko gwarancję wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres wszystkich należnych jej urlopów w jednakowej wysokości, stanowiącej 80% podstawy wymiaru świadczenia, ale również możliwość rezygnacji z całości lub części dodatkowego urlopu macierzyńskiego i/lub urlopu rodzicielskiego, a tym samym wcześniejszego (niż planowała) powrotu do pracy.

Kwestie te zostały uregulowane odpowiednio w art. 31 ust. 3 pkt 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. nr 159), zwanej ustawą zasiłkową, oraz art. 179² i 179³ Kodeksu pracy.

Aby skutecznie zrezygnować z korzystania z całości urlopu rodzicielskiego, zainteresowana powinna w terminie nie krótszym niż 14 dni przed przystąpieniem do pracy złożyć swojemu pracodawcy pisemny wniosek w tej sprawie. Co istotne, pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownicy.

Formularz w sprawie rezygnacji z urlopu rodzicielskiego dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale Prawo pracy.

Mąż zainteresowanej, jako osoba prowadząca własną działalność pozarolniczą, a więc niebędąca pracownikiem, nie uzyska prawa do urlopu rodzicielskiego. Przewidziany jest on bowiem, podobnie jak urlopy macierzyńskie (podstawowy i dodatkowy) wyłącznie dla pracowników.

Jeśli jednak podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, może wystąpić do ZUS o przyznanie prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego (art. 29 ust. 5 ustawy zasiłkowej). Przy czym musi to zrobić nie później niż w dniu poprzedzającym rozpoczęcie korzystania z tego świadczenia. Biorąc pod uwagę, iż urlop rodzicielski (zasiłek za okres tego urlopu) przysługuje bezpośrednio po wykorzystaniu dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze (art. 182^1a Kodeksu pracy), stosowny wniosek powinien być dostarczony do ZUS przed zakończeniem korzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego przez matkę dziecka.